Zomer- en wintertijd: heeft het verzetten van de tijd impact op je slaapritme?

Waarom verzetten we de klok?

Wist je dat de Nederlandse overheid de zomertijd in 1977 invoerde? Zowel de zomer- als wintertijd is een afspraak van de Europese Unie. In bijna alle landen van Europa gaat de klok in maart een uur vooruit en in oktober een uur achteruit. Maar waarom verzetten we de klok eigenlijk?

Voor 1977 keken we niet op de klok, maar naar de zon om te bepalen hoe laat het was. Wanneer de zon op haar hoogste punt was, was het middag. Twaalf uur ’s middags, om precies te zijn. Maar zo precies was het dus niet, want niet op elke plek in Nederland staat de zon even hoog. Daardoor was het in de ene Nederlandse stad eerder middag dan in de andere. Om verwarring te voorkomen, werd daarom de Amsterdamse tijd aangehouden.

Dat veranderde tijdens de Tweede Wereldoorlog: we keken niet meer naar het hoogste punt boven onze hoofdstad, maar boven Berlijn. Deze Midden-Europese tijd hielden we aan, ook na de oorlog. Daardoor zijn we verschoven naar de ‘verkeerde’ tijdzone.

Heeft het verzetten van de klok invloed op je gezondheid?

Om de tijdzone recht te trekken, verzetten we de klok twee keer per jaar. In het laatste weekend van oktober gaat de klok een uur terug. In het laatste weekend van maart gaat de klok een uur vooruit. En dat heeft invloed op je gezondheid meent Koko Beers, slaapexpert bij de Hersenstichting: “Door het verzetten van de klok moet je biologische klok zich elke keer weer aanpassen, wat niet voor iedereen makkelijk is. Permanente wintertijd past het best bij ons dag-nachtritme en zorgt voor de minste verstoring in de slaap. In de winter krijgen mensen meer ochtendlicht en in de zomer minder avondlicht. Voor onze biologische klok hebben we juist dat ochtendlicht hard nodig.”

Volgens onderzoek hebben veel mensen moeite om in slaap te vallen wanneer de zomertijd is ingegaan. Dat kan enkele weken duren, maar ook de hele zomer. Hierdoor bouw je slaaptekort op, en dat kan schadelijk zijn voor je gezondheid. Denk aan geheugenproblemen, concentratiestoornissen, prikkelbaar zijn, misselijkheid en spijsverteringsproblemen. Op lange termijn is een goede nachtrust belangrijk voor gezonde hersenen, gezonde bloedvaten en een goed afweersysteem.

Zomer- en wintertijd afschaffen, is dat een idee?

Al sinds 2018 is er sprake van, het afschaffen van de zomer- en wintertijd. Toenmalig minister Ollongren van Binnenlandse Zaken liet uitzoeken wat het betekent als Nederland zou kiezen voor een permanente wintertijd, of zomertijd. De uitkomst? In een notendop: voor onze gezondheid is het beter dat Nederland kiest voor de permanente wintertijd, voor de economie en verkeersveiligheid is het juist beter om de zomertijd permanent in te voeren.

Ook het Europees Parlement was voorstander van óf alleen de wintertijd óf alleen de zomertijd. En toch kiezen we niet voor het afschaffen van de zomer- of wintertijd, een permanente tijd. Dat heeft verschillende redenen: verschillende EU-voorzitters hebben het onderwerp niet in de agenda opgenomen, waardoor er in principe geen besluiten over kan worden genomen. Daarnaast is het ingewikkeld: kies je voor zomertijd of voor wintertijd?

Heeft het verzetten van de tijd impact op je slaapritme?

Als slaapspecialist weten we: het verzetten van de tijd heeft impact op je slaapritme. Je biologische ritme wordt verstoord, het voelt als een soort jetlag. Wil je tips om een verstoorde biologische klok te herstellen, dan helpen wij je daar graag bij. Van slaapadvies voor een matras op maat tot hoofdkussens: we hebben de kennis in huis om jouw slaapcomfort te vergroten.